User:Martijn Lens/Sandbox

Draft version (in dutch) of an article about the Minangkabau language that was originally meant for the dutch wikipedia.

Klad Minangkabaus

Dit artikel moet eens wat onder handen genomen worden. Het staat hier nu in kladvorm tot het eventueel ooit ter vervanging kan dienen voor het artikel... Alles wat hieronder staat is dus onder voorbehoud en nog niet af. Voor de eventuele passerende bezoeker met enige kennis van zaken: schroom niet suggesties toe te voegen of verbeteringen aan te brengen.

Aandachtspunten:

• Nog niets over fonologie (m.n. de karakteristieke dingen), grammatica
• Verschillende manieren van spelling ("door de jaren heen")
• Als het te vinden is: meer over de dialecten
• Stukje over Minangkabause literatuur (zoals Kaba Cindua Mato, Umbuik Mudo), belangrijke schrijvers. Oudste teksten?
• Schriftgebruik (van Arabisch naar Romeins schrift, en wellicht ooit Rencong?)

Ophelderen:

• Negeri Sembilan Maleis wordt in het artikel zowel gelijkgesteld aan Minangkabaus als genoemd als verwante Para-Maleise taal. Hoe zit het?
• Genoemde controverse dialect/taal uitzoeken.

(Mogelijke) bronnen:

• Adelaar, K. Alexander (1992) Proto Malayic : the reconstruction of its phonology and parts of its lexicon and morphology
• Moussay, Gérard (1998) Tata bahasa Minangkabau
• Nadra (2006) Rekonstruksi bahasa Minangkabau
• Suryadi (2006) "Vernacular intelligence: colonial pedagogy and the language question in Minangkabau", Indonesia & the Malay World, Vol. 34, Issue 100, p. 315-344

---

Minangkabaus

Het Minangkabaus (Minangkabaus: ba(ha)so Minangkabau of ba(ha)so Minang, Indonesisch: bahasa Minangkabau) is een Austronesische taal die gesproken wordt door de Minangkabau in de provincie West-Sumatra.

Ook buiten West-Sumatra wordt het Minangkabaus gesproken. Met name in gedeelten van de provincies Riau, Jambi en Bengkulu, die grenzen aan West-Sumatra, worden dialecten van het Minangkabaus gebruikt. De taal wordt ook gebruikt door Minangkabause migranten die wonen in de meeste steden van Indonesië. De meeste migranten bevinden zich in Jakarta, Bandung, Surabaya en Medan.
Buiten Indonesië wordt de taal gesproken in Maleisië, in de provincie Negeri Sembilan, door Minangkabause migranten.

Classificatie

Ethnologue classificeert Minangkabaus als een Para-Maleise taal, verwant aan Duano', Negeri Sembilan Maleis (beide Maleisië), Muko-Muko, Pekal (beide Sumatra) en Urak Lawoi' (Thailand). Volgens recent onderzoek kan Muko-Muko echter gezien worden als een dialect van het Minangkabaus.

Dialecten

De behoorlijke hoeveelheid publicaties en kranten die gebruik maken van het Minangkabaus wekken de suggestie dat het Minangkabaus één homogeen geheel is. Zoals met de meeste talen is dat echter niet zo: het Minangkabaus kent vele locale dialecten. Hoeveel dialecten er zijn, is echter niet bekend.
Het dialect van Padang heeft in de loop van de tijd de overhand gekregen, mede doordat Padang de hoofdstad en grootste stad in de regio is. In de communicatie tussen Minangkabauers van verschillende streken wordt meestal gebruikgemaakt van dit Padangse dialect. Het dialect wordt dan ook in heel het Minangkabaugebied begrepen. Het Padangse dialect wordt ook wel baso awak ("onze taal") genoemd.

Een voorbeeld van de verschillen tussen enkele van de dialecten:

Nederlands:	Wat zei hij tegen je?
Indonesisch:	Apa katanya kepadamu?
Padang:	A keceknyo jo kau?
Mandahiling Kuti Anyai:	Apo kecek o kö gau?
Padang Panjang:	Apo keceknyo ka kau?
Pariaman:	A kate e bakeh kau?
Ludai:	A kecek o ka rau?
Sungai Batang:	Ea janyo ke kau?
Kurai:	A jano kale gau?

Fonologie

Vocalen:

	Voor	Centraal	Achter
Hoog	i		u
Midden	e	(ə)*	o
Laag		a**

* Volgens Nadra hebben enkele dialecten ook [ə] (sjwa)
** Nadra geeft [a] als laag-achter

Over de diftongs bestaan verschillende ideeën (uitwerken):

Moussay	Adelaar	Nadra
/ië/ (ia)	iə
/eë/ (ea)	-
/oë/ (oa)	-
/uë/ (ua)	uə
/uy/ (ui)	uy
-	ay*
-	aw*

* Volgens Adelaar komen ay en aw normaalgesproken voor aan het einde van een woord. Ze zijn eigenlijk een combinatie van a en een [semivowel]. ay komt soms voor een glottale stop in wat Adelaar "ill-adapted loanwords" noemt (siayʔ "gezond" > Indonesisch sehat "gezond" > Arabisch ṣiḥḥa(t) "gezondheid")

• Wordt nog aan gewerkt...!

Consonanten:

		Labiaal	Dentaal	Alveolair	Palataal	Velair
Plofklank	Stemloos	p	t		tʃ	k
	Stemhebbend	b	d		dʒ	g
Wrijfklank				s		h
Semi-vocaal en liquide		w	l	r	j
Neusklank		m	n		ɲ	ŋ

• Wordt nog aan gewerkt...!

Verspreiding

Behalve in West-Sumatra en het westelijk gedeelte van Riau wordt Minangkabaus ook gesproken in een gebied in Maleisië, Negeri Sembilan. De inwoners van dit gebied zijn in het verleden uit het Minang-land (Ranah Minang) hiernaartoe getrokken. Het Minangkabaus is ook een lingua franca aan de westkust van Noord-Sumatra, zelfs tot aan de westkust van Atjeh. In Atjeh wordt de taal Aneuk Jamee genoemd. Ook in de grotere steden van Indonesië, m.n. Jakarta, wonen en werken grote groepen Minangkabauers.

Voorbeelden

Bahasa Minangkabau:	Sarang kayu di rimbo tak samo tinggi, kok kunun manusia (uitdrukking)
Bahasa Indonesia:	Pohon di rimba tidak sama tinggi, apalagi manusia
Nederlands:	De bomen in de jungle zijn niet (allemaal) even hoog, laat staan (de) mensen
Bahasa Minangkabau:	Co a kongcek baranang co itu inyo (uitdrukking)
Bahasa Indonesia:	Dia berenang seperti katak
Nederlands:	Hij zwemt als een kikker (hij doet iets lukraak, zonder doel)
Bahasa Minangkabau:	Indak buliah mambuang sarok disiko!
Bahasa Indonesia:	Tidak boleh membuang sampah di sini!
Nederlands:	Er mag hier geen vuilnis worden weg-/neergegooid!

Bronnen

Template:Aut (1992) Proto Malayic : the reconstruction of its phonology and parts of its lexicon and morphology, Canberra, the Australian National University, Pacific Linguistics Series C - 119
Template:Aut (1998) Tata Bahasa Minangkabau, Jakarta, Kepustakaan Populer Gramedia (oorspr. titel: La Langue Minangkabau, Parijs: Association Archipel, 1981, vert. uit het Frans door Rahayu S. Hidayat).
Template:Aut (2006) Rekonstruksi Bahasa Minangkabau, Padang, Andalas University Press.

Externe link

Ethnologue report voor Para-Maleis